غذای پرندگان خانگی:

بالغ بر 9000 گونه پرنده تا کنون در دنیا شناسایی شده اند که از این تعداد حدود 400 گونه، شرایط و استعداد مناسب جهت نگهداری و زندگی در کنار انسان یا اصطلاحاً به صورت پت را دارا می باشند و در نهایت از این 400 گونه، بیش از 100 گونه در تمام دنیا فارغ از موقعیت جغرافیایی رسماً به عنوان پت نگهداری می شوند و پذیرفته شده هستند.
این اعداد و آمار نشان دهنده ی استقبال و تمایل ویژه ی انسان ها در نگهداری از پرندگان جهت هم زیستی و زندگی در کنار خود است.
اما بدیهی ست که نگهداری از موجودی که تفاوت های بدنی بسیار متفاوتی با انسان دارد نیازمند مطالعه، تحقیق و کسب اطلاعات بسیاریست تا بتوان در حین لذت بردن از نگهداری آن ها، در عین حال اسباب راحتی و ارتقاء سطح کیفیت زیستی آن ها در اسارت را نیز فراهم نمود.
نگهداری از پرندگان در اسارت ابعاد مختلفی دارد:
  • دمای متناسب با هر گونه ی پرنده
  • رطوبت متناسب با پرنده
  • تغذیه پرندگان زینتی
  • شدت نور متناسب با پرنده
  • و …
و اما از میان تمامی ابعاد و موراد ذکر شده مهم ترین و حیاتی ترین مورد، بحث تغذیه و غذای پرندگان زینتی است که در ادامه به طور اجمالی نکاتی را در این راستا بررسی خواهیم کرد.

معرفی انواع غذای پرنده:

اگر تاکنون تجربه ای در راستای خرید غذای پرنده از پت شاپ ها یا مراکزفروش غذای پرنده داشته باشید مطمئناً از لحاظ ظاهری با فرم های مختلفی از خوراک ها مواجه شده اید.
انواع هفت تخم، دان تقویتی، غذای تخم مرغی، دان میکس یا دان مخلوط، انواع ارزن و …
اما به طور کلی فارغ از فرم و ظاهر یا حتی اسم خوراک، غذای پرندگان زینتی به دو دسته کلی تقسیم می شود:
  • غذای اصلی پرنده
  • غذای مکمل پرنده

غذای اصلی پرنده :

همان گونه که از اسم آن مشخص است، غذای اصلی پرندگان زینتی، آن خوراکی است که اکثراَ در طی روز و هفته و ماه و سال در اختیار و دسترس پرنده است و پرنده انرژی خود را غالباً از آن تامین می کند.
غذای اصلی خود به دو دسته ی کلی تقسیم بندی می شوند:
  • غذای خشک پرندگان زینتی
  • غذای تَر (خیس) پرندگان زینتی
منظور از غذای خشک پرنده خوراکی است که دارای رطوبت بسیار پایین (غالباً کمتر از ده درصد) است.
غذای تر پرندگان نیز خوراکی است که یا به صورت طبیعی و یا به صورت افزودنی حاوی درصد بالایی از رطوبت درون بافت خود است.

غذای مکمل:

به دلایل مختلف امکان اینکه بتوان هنگام خرید غذای پرنده، خوراکی را پیدا کرد که حاوی تمامی نیازهای روزانه پرنده باشد و سیستم بدنی پرنده را به طور کامل تامین نمایند عملاً وجود ندارد.
جهت حل این مسئله مکمل های غذایی پرنده، توسط کارشناسان فرمول نویسی شده و در این بازار عرضه می گردد.
مکمل های غذایی پرنده غالباً در دو فرم ظاهری، پودری و مایع فرآوری و تولید می گردد. انواع مولتی ویتامین ها و مکمل های ویتامینه، مینرال ها و  … در دسته ی مکمل ها قرار می گیرند.

غذای خشک پرندگان:

غذای خشک پرندگان دارای رطوبت بسیار پایینی می باشد. برای غذای خشک پرندگان نباید انتظار رطوبت حدوداً بیش از 10 درصد را اشت. دو دسته ی کلی از غذای خشک پرندگان، هنگام خرید غذای پرنده در بازار در دسترس است.
  •  دانه ها : شامل غلات، حبوبات، بذر و گاهاً هسته ها
  • خوراک های فرآوری شده پرنده: شامل پلت ها، ناگت ها، کرامبل ها و …
غذای خشک پرندگان بیشترین حجم از غذای مصرفی روزانه ی پرنده را به خود اختصاص می دهد.
و پرنده بیشتر اوقاتی که مشغول خوردن خوراک است، از این مدل غذا استفاده می کند.
امکان نگهداری بلند مدت(از چند ماه تا چند سال) و فسادپذیری عمومی پایین از بزرگترین ویژگی های غذای خشک پرندگان است.
مکمل های غذایی پرنده:
پرندگان در شرایط نگهداری خانگی به دلایل مختلف و در شرایط متفاوت ممکن است دچار کمبودهای تغذیه ای گردند که جبران این کمبودها در قالب خوراک تحت عنوان مکمل های غذایی پرنده در اختیار آن ها قرار می گیرد.
از طرفی برخی از عناصر مهم و حیاتی در بدن پرنده، به طور معمول از طریق خوراک طبیعی تامین و محیا نمی گردد و جهت تامین ان ها باید توسط مکمل غذایی این مهم را فراهم نمود.
از جمله این موارد می توان به پروبیوتیک ها و برخی از آمینواسیدها اشاره نمود.
مکمل ها ممکن است در اشکال ظاهری پودری یا مایع تولید گردند که البته فرم ظاهری مکمل قطعاً نمی تواند اسبابی جهت برتری هر کدام بر دیگری باشد و عوامل دیگری در کیفیت یک مکمل اثرگذار و معیار می باشند.

نقش غذا در سلامت پرنده

طبق آمار بیش از 90 درصد ارجاعات پرندگان توسط صاحبان آن ها به دامپزشکی ها و کلینیک ها با ریشه و علت مشکلات تغذیه ای، سوء تغذیه، عدم مدیریت صحیح خوراک و مسائلی از این دست رخ می دهند. یعنی با مدیریت جنبه های مختلف تغذیه پرندگان زینتی می توان 90 درصد مشکلات احتمالی ر ا پیشگیری و متعاقباً طول عمر پرنده را به طور چشمگیری ارتقاء بخشید.
با اتکا به همین یک آمار می توان به نقش غذا در سلامت پرنده پی برد.

بیماری های ناشی از غذای نامناسب 

برای فهم و درک بهتر نقش غذا در سلامت پرنده، قصد داریم تا به صورت تیتروار برخی از شایع ترین مشکلات و بیماری های ناشی از غذای نامناسب در پرندگان را برشماریم تا دید بهتری از نقش غذا در سلامت پرنده حاصل گردد.
  • تخم ماندگی و چسبندگی تخم در پرنده ی ماده به دلیل کمبود ویتامین D و کلسیم
  • ورم روده و عفونت های روده ای به دلیل آلودگی خوراک
  • تهوع و استفراغ در پرنده به دلیل وجود قارچ در خوراک
  • عقیم شدن و عدم توانایی در باروری جنس نر به دلیل کمبود ویتامین E
  • به هم ریختگی و شلختگی پرها و مات شدن آن ها به دلیل کمبود اسیدهای چرب یا پروتئین
  • مرگ و میر جوجه ها در دوران جنینی در داخل تخم یا در بدو تولد به دلیل کمبود ویتامین
  • و صدها مورد دیگر از مشکلاتی از این دست که همگی ریشه در تغذیه ی نامناسب و کمبودهای تغذیه ای دارند.

خرید غذای پرندگان زینتی:

در خرید غذای پرنده چندین عامل ایفای نقش می کنند که سه مورد از مهم ترین آن ها به شرح زیر است:
  • بهداشت دان و خوراک
  • مغذی و پرخاصیت بودن دان و خوراک
  • تناسب نوع خوراک با نوع گونه ی پرنده ی موردنظر

بهداشت دانه:

توجه به بهداشتی و پاکیزه بودن خوراک در هنگام خرید غذای پرنده اصلی ترین، مهم ترین و کلیدی ترین موردی است که باید به آن توجه نمود. بدیهی است که یک خوراک کم خاصیت ولی سالم، قطعاً ارجحیت دارد به یک خوراک کامل و پرخاصیت ولی سرشار از آلودگی

مغذی و پرخاصیت بودن دان و خوراک:

بعد از توجه به سطح استاندارد خوراک مدنظر، نوبت به بررسی خوراک از لحاظ مواد مغذی و خاصیت می رسد. باید همواره جویا شوید و از فروشنده بپرسید که
این خوراک نیازهای عمومی پرنده ی من را در چه حد رفع می کند؟
آیا این خوراک مناسب سن پرنده ی من می باشد؟
اگر به فرض پرنده ی من در روال جفت گیری و تخمگذاری قرار دارد، خوراک مدنظر نیاز به مکمل همزمان دارد؟
و با پرسیدن سوالاتی مشابه، بسته به شرایط پرنده ی خود باید سعی شود حداکثر نیازهای پرنده را با انتخاب به جا و صحیح خوراک از طریق خوراک اصلی رفع نمائید.